SERWIS INFORMACYJNY     

LUDZIE SYLWETKI BIOGRAFIE

Szmuel Josef Agnon

(Czaczkes Szmuel Josef, 1888-1970) pisarz, laureat nagrody Nobla. Urodził się w Buczaczu, w rodzinie handlarza skór. Wzrastał poznając tradycje chasydzkie i kulturę europejską, uczył się Talmudu i języka niemieckiego. Od ojca nauczył się Agadot (przypowieści rabinicznych), matka wprowadziła go w świat baśni niemieckich.

Zaczął pisać mając 8 lat, pierwszy wiersz opublikował w wieku 15 lat. Regularnie pisywał do żydowskich pism krakowskich. Kiedy jako 19 letni chłopak opuszczał Buczacz był już autorem ponad 70 tekstów opublikowanych po hebrajsku lub w jidysz. Po wyjeździe z Buczacza już nigdy więcej nie napisał niczego w jidysz. Rodzinna miejscowość pozostała jednak dla niego miejscem szczególnie ważnym stając się prototypem sztetl - zawsze obecnego w jego twórczości.

Kiedy porzuciwszy rodzinę i praktyki religijne przybył w 1908 do Ziemi Izraela, nie potrafił się tam odnaleźć. Nie był osobą religijną, nie miał też ambicji osadników, dla których największą wartością była praca. Żydzi, którzy przyjechali z Rosji - gardzili nim, gdyż pochodził z polskiej Galicji. W roku 1908 wydał także opowiadanie pt. „Opuszczone żony” od którego tytułu utworzył swój pseudonim, Agunot. Agunot opowiada o rozdzieleniu kochanka i jego ukochanej; Ziemi Izraela i Diaspory; człowieka i jego duszy; wiary i życia świeckiego. Głęboko przeżywał te dylematy i wybrał to imię jako najlepiej oddające jego wewnętrzne rozdarcie, stanowiące zarazem źródło jego natchnienia.
W 1912 przyjechał do Niemiec, gdzie zetknął się ze środowiskiem żydowskich intelektualistów oraz z przywódcami ruchu syjonistycznego. Pogłębiał swoją wiedzę, zaczął kolekcjonować rzadkie książki hebrajskie. Dzięki wsparciu finansowemu, jakie otrzymał od wydawcy swoich utworów – Abrahama Josefa Stybla, a także bogatego przedsiębiorcy Salmana Schockena, mógł poświęcić się całkowicie pracy intelektualnej i literackiej. W 1924 pożar pochłonął jego dom, większość zgromadzonych książek i rękopisów. Po tym wydarzeniu Agnon powrócił do Jerozolimy, gdzie przeżył drugi pożar w 1929. W jednej ze swych powieści „Nocny gość” z 1938 rozważał symboliczne znaczenie tych pożarów, porównując je z dwukrotnym zniszczeniem Świątyni, a swój pobyt w Niemczech uznał za symbol wygnania żydowskiego. Poszukiwał innej niż religijna więzi z tradycją. Uważał się za dziedzica natchnionych autorów, zaś współczesną mu literaturę hebrajską za substytut świętych ksiąg, jednak jako nowoczesny pisarz nie mógł już uczestniczyć w żydowskim religijnym obrządku. Jego sposobem podkreślania więzi z tradycją stały się świeckie opowieści, bardzo luźno nawiązujące do tradycji, którą niegdyś odrzucił.

W swoich wczesnych dziełach zwykle osadzonych w Polsce, często w pozytywny sposób opisywał życie pobożnych Żydów. Jednak późniejsza jego twórczość odzwierciedla skomplikowany, negatywny stosunek do świata, także świata żydowskiego. W swej twórczości opowiada o upadku starego porządku, utracie niewinności, rozdarciu i wygnaniu, o duchowym spustoszeniu świata żydowskiego.
Agnon pozostawił po sobie cztery powieści: „Wydanie panny za mąż”, „Nocny gość”, „Wczoraj i przedwczoraj”, „Szira”. W 1954 i w 1958 otrzymał nagrodę państwową, a w 1966 Nagrodę Nobla, pierwszą w historii literatury hebrajskiej.

(asw)

Czy chcesz się wypowiedzieć na temat "Szmuel Josef Agnon " ?
Fabrykanci i przemysłowcy, twórcy biznesu
 - Majer Bersohn
 - Jan Bersohn
 - Mathias Bersohn
 - Jan Bogumił Bloch
 - Natan Glucksberg
 - Leopold Kronenberg
 - Samuel Orgelbrand
 - Maurycy Orgelbrand
 - Rafał Szeroszowski
 - Szmul Zbytkower
Ludzie nauki
 - Maurycy Allerhand
 - Zygmunt Bauman
 - Majer Bałaban
 - Aleksander Hertz
 - Ludwik Hirszfeld
 - Józef Mieses
 - Szymon Rundstein
 - Sara Szenirer
 - Rafał Taubenszlag
 - Rudolf Taubenszlag
Ludzie sztuki i kultury
 - Jankiel Jakub Adler
 - Szmuel Josef Agnon
 - Miriam Akavia
 - Szalom Asz
 - Aleksander Blonder
 - Menachem Goldberg - Borejsza
 - Roman Brandstaetter
 - Jan Brzechwa
 - Róża Etkin
 - Ida Fink
 - Aleksander Ford
 - Ignacy Friedman
 - Adam Furmański
 - Mordechaj Gebirtig
 - Abraham Goldfaden
 - Leopold Gottlieb
 - Henryk Grynberg
 - Icchak Kacenelson
 - Ester Rachel Kamińska
 - Ida Kamińska
 - Abraham Izaak Kamiński
 - Józef Kamiński
 - Mojżesz Kisling
 - Józef Koffler
 - Mela Muter
 - Abraham Neuman
 - Josef Opatoszu
 - Icchak Lejb Perec
 - Josef Perl
 - Jehoszua Perle
 - Bruno Schulz
 - Kalman Segal
 - Zusman Segałowicz
 - Isaac Baszewis Singer
 - Jonasz Stern
 - Anatol Stern
 - Julian Stryjkowski
 - Gela Szeksztajn-Lichtensztajn
 - Henryk Szeryng
 - Władysław Szpilman
 - Artur Szyk
 - Antoni Słonimski
 - Aleksander Tansman
 - Henryk Wars
 - Jakub Wilner
 - Jakub Witkin
 - Józef Wittlin
Między syjonizmem a asymilacją
 - Szymon Aszkenazy
 - Dawid ben Gurion
 - Henryk Rosmarin
 - Jerzy Borejsza
 - Jakub Trockenhaim
Rabini i cadykowie
 - Juda Liw Ben Bekalela
 - Chafec Chaim
 - Mojżesz Isserles
 - Aszer ben Jechiel
 - Icchak ben Meir Lewi
 - Elimelech z Leżajska
 - Mojżesz Majmonides
 - Dow Ber z Międzyrzecza
 - Mojżesz Nachmanides
 - Eliasz ben Salomon
 - Nachman ben Simcha
 - Baal Szem Tow
W czasach Nocy i Mgły
 - Wiktor Alter
 - Władysław Bartoszewski
 - Adam Czerniaków
 - Marek Edelman
 - Paweł Finder
 - Jakub Herman
 - Jan Karski
 - Janusz Korczak
 - Witold Pilecki
 - Emmanuel Ringelblum
 - Chaim Rumkowski
 - Jacek Różański
 - Józef Szajna

60. ROCZNICA OTWARCIA OBOZOWYCH BRAM

KALENDARIUM

ŚLADY I JUDAICA

ORGANIZACJE
    STOWARZYSZENIA
    FUNDACJE

LUDZIE, SYLWETKI,
    BIOGRAFIE

ŻYCIE ŻYDOWSKIE DZISIAJ

ZAGŁADA

KSIĄŻKI

SŁOWNIK

FORUM DYSKUSYJNE

ODNOŚNIKI

REDAKCJA

MAPA

Instytut Adama Mickiewicza, Wiejska 12a, 00-490 Warszawa
tel. (48-22) 44 76 100, fax. (48-22) 44 76 152; www.iam.pl