SERWIS INFORMACYJNY     

LUDZIE, SYLWETKI, BIOGRAFIE

Aleksander Hertz

(1895-1983), socjolog, eseista, teoretyk teatru. Przyszedł na świat w spolonizowanej rodzinie żydowskiej o tradycjach patriotycznych, jego ojciec brał udział w powstaniu styczniowym.

W latach gimnazjalnych należał do przywódczej grupy tajnego Związku Młodzieży Postępowo - Niepodległościowej, następnie stał się członkiem Polskiej Partii Socjalistyznej, a także Polskiej Organizacji Wojskowej. Studiował w Warszawie i Wiedniu, doktryzował się u prof. Tadeusza Kotarbińskiego pracą o Heglu. Publikował w “Przeglądzie Socjologicznym”, współpracował z miesięcznikiem “Wiedza i Życie”. Był inicjatorem badań nad socjologią teatru w Polsce, owocem wykładów prowadzonych przez niego w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej była książka “Zagadnienia socjologii teatru”.

We wrześniu 1939 wyjechał do Francji, stamtąd do Stanów Zjednoczonych, gdzie osiadł na stałe. Początkowo współpracował z Office of War Information, po wojnie utrzymywał się z księgarstwa. Uprawiał socjologię humanistyczną, choć jego osobowość intelektualna ukształtowana była pod wpływem myśli Karola Marksa, Vilfreda Pareto i Maxa Webera, nie ulegał jednak niewolniczo żadnej z tych teorii.
Niewątpliwie przyczynił się do popularyzacji w Polsce myśli M. Webera. Jego badania obejmowały pogranicze socjologii kultury i polityki, uważał, że socjologię należy traktować jako środek porozumienia w społeczeństwie demokratycznym. Jako pierwszy wskazywał na cechy totalitaryzmu w polityce: kult wodza, militaryzm, antysemityzm.

Do najważniejszych jego prac należą: Ludzie i idee (1931), Klasycy socjologii (1933), Militaryzacja stronnictwa politycznego (1935), Posłannictwo wodza (1936), Drużyna wodza (1937), Szkice o ideologiach (1947), Amerykańskie stronnictwa polityczne (1957), Żydzi w kulturze polskiej (1961) oraz autobiograficzna proza pt. Wyznania starego człowieka (1979), w której napisał:
“Jestem Polakiem, ale zarazem uważam się za Żyda. Uważam się za niegodnego i małodusznego spadkobiercę sześciu tysięcy lat twórczego bytowania Żydów w swojej ojczyźnie i na wygnaniu.”
A. Hertz, Wyznania starego człowieka, Oficyna Poetów i Malarzy, Londyn 1979, s.148.
(asw)

Zapraszamy do dyskusji na temat "Aleksander Hertz"
Fabrykanci i przemysłowcy, twórcy biznesu
 - Majer Bersohn
 - Jan Bersohn
 - Mathias Bersohn
 - Jan Bogumił Bloch
 - Natan Glucksberg
 - Leopold Kronenberg
 - Samuel Orgelbrand
 - Maurycy Orgelbrand
 - Rafał Szeroszowski
 - Szmul Zbytkower
Ludzie nauki
 - Maurycy Allerhand
 - Zygmunt Bauman
 - Majer Bałaban
 - Aleksander Hertz
 - Ludwik Hirszfeld
 - Józef Mieses
 - Szymon Rundstein
 - Sara Szenirer
 - Rafał Taubenszlag
 - Rudolf Taubenszlag
Ludzie sztuki i kultury
 - Jankiel Jakub Adler
 - Szmuel Josef Agnon
 - Miriam Akavia
 - Szalom Asz
 - Aleksander Blonder
 - Menachem Goldberg - Borejsza
 - Roman Brandstaetter
 - Jan Brzechwa
 - Róża Etkin
 - Ida Fink
 - Aleksander Ford
 - Ignacy Friedman
 - Adam Furmański
 - Mordechaj Gebirtig
 - Abraham Goldfaden
 - Leopold Gottlieb
 - Henryk Grynberg
 - Icchak Kacenelson
 - Ester Rachel Kamińska
 - Ida Kamińska
 - Abraham Izaak Kamiński
 - Józef Kamiński
 - Mojżesz Kisling
 - Józef Koffler
 - Mela Muter
 - Abraham Neuman
 - Josef Opatoszu
 - Icchak Lejb Perec
 - Josef Perl
 - Jehoszua Perle
 - Bruno Schulz
 - Kalman Segal
 - Zusman Segałowicz
 - Isaac Baszewis Singer
 - Jonasz Stern
 - Anatol Stern
 - Julian Stryjkowski
 - Gela Szeksztajn-Lichtensztajn
 - Henryk Szeryng
 - Władysław Szpilman
 - Artur Szyk
 - Antoni Słonimski
 - Aleksander Tansman
 - Henryk Wars
 - Jakub Wilner
 - Jakub Witkin
 - Józef Wittlin
Między syjonizmem a asymilacją
 - Szymon Aszkenazy
 - Dawid ben Gurion
 - Henryk Rosmarin
 - Jerzy Borejsza
 - Jakub Trockenhaim
Rabini i cadykowie
 - Juda Liw Ben Bekalela
 - Chafec Chaim
 - Mojżesz Isserles
 - Aszer ben Jechiel
 - Icchak ben Meir Lewi
 - Elimelech z Leżajska
 - Mojżesz Majmonides
 - Dow Ber z Międzyrzecza
 - Mojżesz Nachmanides
 - Eliasz ben Salomon
 - Nachman ben Simcha
 - Baal Szem Tow
W czasach Nocy i Mgły
 - Wiktor Alter
 - Władysław Bartoszewski
 - Adam Czerniaków
 - Marek Edelman
 - Paweł Finder
 - Jakub Herman
 - Jan Karski
 - Janusz Korczak
 - Witold Pilecki
 - Emmanuel Ringelblum
 - Chaim Rumkowski
 - Jacek Różański
 - Józef Szajna

60. ROCZNICA OTWARCIA OBOZOWYCH BRAM

KALENDARIUM

ŚLADY I JUDAICA

ORGANIZACJE
    STOWARZYSZENIA
    FUNDACJE

LUDZIE, SYLWETKI,
    BIOGRAFIE

ŻYCIE ŻYDOWSKIE DZISIAJ

ZAGŁADA

KSIĄŻKI

SŁOWNIK

FORUM DYSKUSYJNE

ODNOŚNIKI

REDAKCJA

MAPA

Instytut Adama Mickiewicza, Wiejska 12a, 00-490 Warszawa
tel. (48-22) 44 76 100, fax. (48-22) 44 76 152; www.iam.pl