Antoni Słonimski
(1895-1976), poeta, dramatopisarz, publicysta, satyryk;. Urodzony w Warszawie w zasymilowanej rodzinie żydowskiej, wnuk Chaima Zeliga. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Po jej ukończeniu uprawiał w młodości malarstwo, grafikę i rysunek satyryczny, m. in. jako współpracownik tygodnika „Sowizdrzał” w latach 1913-1919, zamieszczał tam również pierwsze teksty literackie. Debiutował w 1913 „Wierszem o poecie” w warszawskim piśmie „Złoty Róg”. Pierwszy tom poezji zawierający cykl „Sonety” ogłosił w 1918. W latach 1917-1918 współpracował z miesięcznikiem „Pro Arte et Studio”, był inicjatorem i współzałożycielem kabaretu literacko-artystycznego „Pod Picadorem” (1918), także współtwórcą literackiej grupy Skamander. Od 1924 był stałym współpracownikiem „Wiadomości Literackich”, gdzie prowadził dział recenzji teatralnych a w latach 1927-1939 felieton „Kronika tygodniowa”. Publikował też w tygodniku satyrycznym „Cyrulik Warszawski” (1924-1934). W latach 1920-1923 prowadził dział sztuki i recenzji filmowych w dzienniku „Kurier Polski”. Wraz z innymi Skamandrytami był autorem noworocznych szopek satyrycznych. W okresie międzywojennym wydał m.in. zbiory wierszy „Godzina poezji” (1923), „Droga na Wschód” (1924), „Z dalekiej podroży” (1926), „Okno bez krat” (1935) oraz komedie „Murzyn warszawski” (1928), „Lekarz bezdomny” (1930), i powieści „Torpeda czasu” (1924), „Dwa końce świata” (1937).
|
Po wybuchu II wojny światowej przedostał się do Francji, następnie do Anglii, gdzie w Londynie redagował w latach 1942-46 emigracyjny miesięcznik „Nowa Polska”. W tym okresie powstał m.in. słynny wiersz „Alarm” oraz „Ten jest z ojczyzny mojej” - oddający hołd ofiarom terroru hitlerowskiego. W 1946-48 kierował Sekcją Literatury UNESCO, następnie w 1948-51 z ramienia PRL był dyrektorem Instytutu Kultury Polskiej w Londynie. W 1951 wrócił do Polski, gdzie w 1956-59 był prezesem Związku Literatów Polskich. Publikował w „Nowej Kulturze”, „Twórczości”, „ Przeglądzie Kulturalnym”. W 1964 był inicjatorem „Listu 34” krytykującego politykę kulturalną władz. W 1968 współorganizował protest środowiska pisarskiego przeciw zakazowi wystawiania „Dziadów” w Teatrze Narodowym. W tymże roku objęto zakazem druku jego utwory w wyniku antysemickiej kampanii propagandowej prowadzonej przez komunistyczne władze PRL-u. Słonimski nie wyemigrował jednak jak większość polskich Żydów. W latach 70-tych współpracował z opozycją. Od 1971 prowadził stały felieton w krakowskim „Tygodniku Powszechnym”. Zmarł w Warszawie w wyniku obrażeń odniesionych w wypadku samochodowym, pochowany na cmentarzu Zakładu dla Niewidomych w warszawskich Laskach. Był dużym autorytetem dla środowisk polskiej inteligencji.
(asw)
Czy chcesz się wypowiedzieć na temat "Antoni Słonimski " ?
|
|