Baal Szem Tow
(hebr. Mistrz dobrego Imienia, znany jako Beszt), pierwotnie Izrael ben Eliezer (Okopy św. Trójcy 1700 - Międzyborz 1760), mistyk i cudotwórca. Uważał się za cadik ha-dor (hebr. sprawiedliwy pokolenia), który wystąpi jako mesjasz, kiedy świat będzie gotowy do zbawienia.
Początkowo pracował w synagodze w Jazłowcu pod Buczaczem. Należał do wyznawców Sabataja Cwi. Uważał, że w Sabataju była łaska, tylko ten sprzeniewierzył się swemu powołaniu przyjmując islam. Kiedy miał 20 lat udał się w Karpaty by przygotować się duchowo do objawienia, które miało nastąpić, kiedy ukończy 36 lat, niewiele jednak o nim wiadomo. Baal Szem Tow zyskał rozgłos jako lekarz, cudotwórca.
Nie pozostawił po sobie żadnych pism i sprzeciwiał się spisywaniu przez uczniów swoich ezoterycznych nauk. Jedyne teksty jakie się zachowały to kilkaset modlitw i homilii opublikowanych przez jednego z uczniów - Jakuba z Połonnego. Także Toldot Jaakow Josef (Korec 1780) umieścił kilka fragmentów nauk swego nauczyciela z wyjaśnieniem, że bał się napisać wszystko, a z drugiej strony napisał w ogóle bo bał się zapomnieć. Cennym i ciekawym źródłem informacji o Baalu są Szewachim - legendy i opowiadana ku jego czci, zwłaszcza najstarszy zbiór Szichwej ha Beszt (Ku chwale Beszta). Najpełniejszą antologię jego nauk opublikował Szymon Menachem Mendel Wodnik w Sefer Szem Tow (Łódź 1938).
|
W języku polskim ukazał się zbiór Rabbiego Izraela ben Eliezera zwanego Baal Szem Towem to jest Mistrzem Dobrego Imienia pouczenia o Bogu zestawione z okruchów przez M. Bubera. (Warszawa 1993).
W doktrynie Baala centralne miejsce zajmowała ekstatyczna modlitwa, angażująca nie tylko umysł, ale całe ciało, którego gwałtowne ruchy miały pomóc wejść w trans zwany rozognieniem (hitlahawut). Wówczas, jak nauczał Baal, jego dusza miała wstępować do nieba by zdobyć boska wiedzę i móc interweniować w doraźnych sprawach. Kolejnym istotnym aspektem jego nauki było praktykowanie mistycznego przylgnięcia do Boga (dewekut), które miało trwać nawet podczas wykonywania codziennych czynności. Podstawa jednak była wiara, że Baal jest rzeczywistym pośrednikiem między niebem a ziemią. Funkcję tę starali się przejąć później cadycy. Konsekwencją takiego pojmowania roli przywódcy duchowego było przekonanie, że Baal może każdego usprawiedliwić, ale i każdego pogrążyć, przy czym wystarczającym powodem potępienia było odrzucenie jego nauki.
(asw)
Czy chcesz się wypowiedzieć na temat "Baal Szem Tow " ?
|
|