SERWIS INFORMACYJNY     

LUDZIE SYLWETKI BIOGRAFIE

Henryk Grynberg

Urodził się w 1936, prozaik, poeta, dramaturg i eseista, laureat wielu prestiżowych nagród literackich, autor ponad dwudziestu książek, w których postawił sobie za cel bycie kronikarzem losu Żydów polskich. Z całej, licznej rodziny Henryka Grynberga wojnę przeżyli jedynie on i matka. Lata 1942-44 przeżył w kryjówkach i na tzw. "aryjskich papierach". Po wojnie mieszkał w Łodzi i w Warszawie. W roku 1967 jako aktor warszawskiego Teatru Żydowskiego wyjechał na tournee do USA, gdzie pozostał i gdzie mieszka do dzisiaj.

Debiutował w roku 1959 opowiadaniem, które weszło potem do jego pierwszej książki EKIPA "ANTYGONA";(1963). W tej i w następnych, tak wydanych jeszcze w Polsce i niewolnych od przykrych ingerencji cenzury, jak opublikowanych już na emigracji, opowiada historie tych, którzy zginęli i tych, którzy ocaleli, by żyć potem w Łodzi, w Warszawie, w Nowym Jorku, borykając się z własną pamięcią i z niepamięcią innych. Jak żyć, gdy wszystko, co trzymało człowieka przy życiu umarło? - zapytują bohaterowie jego prozy. Jest to również nadrzędny temat jego wierszy, składających się na wielki lament kogoś, kto żyje kultywując pamięć o pomordowanych, staje się "strażnikiem grobów", w świecie skażonym nihilizmem, zmaterializowanym i coraz bardziej obojętnym dla losu ofiar. W swoich książkach Grynberg sięga po materiał autobiograficzny i biograficzny: jego żydowski bohater jest najczęściej narratorem, ale to, co przeżyte ma wymiar metafory i jest dopełnione doświadczeniami innych "ocaleńców". O niewielkiej objętości, pisane oszczędnym, protokolarnym językiem, w którym pojawia się niekiedy sarkazm zmieszany z liryzmem, kolejne książki Grynberga przynoszą zapisy losów ludzkich, które pisarz ocala od zapomnienia, dając wyraz przekonaniu, że taki zabieg jest nie tylko wymogiem literatury wobec ofiar holocaustu, ale i potwierdzeniem świętości samego ludzkiego istnienia.

"Kiedy byłem młody, miałem większą skłonność do fabularyzowania (...), chciałem być przede wszystkim powieściopisarzem, teraz coraz bardziej chcę być kronikarzem." (Henryk Grynberg)

Bibliografia:

proza:

EKIPA "ANTYGONA", (OPOWIADANIA), Warszawa: PIW, 1963.

ŻYDOWSKA WOJNA (POWIEŚĆ), Warszawa: Czytelnik 1965.

ZWYCIĘSTWO (POWIEŚĆ), Paryż, Instytut Literacki, 1969.

ŻYCIE IDEOLOGICZNE (POWIEŚĆ), Londyn: Polonia Book Fund, 1975.

ŻYCIE OSOBISTE (POWIEŚĆ), Londyn: Polonia Book Fund, 1979.

ŻYCIE CODZIENNE I ARTYSTYCZNE (POWIEŚĆ), Paryż: Instytut Literacki, 1980.

PRAWDA NIEARTYSTYCZNA (ESEJE), Berlin: Wydawnictwo Archipelag, 1984.

WIERSZE WYBRANE Z LAT 1964-83, Warszawa: Rekontra, 1985.

KRONIKA (DRAMAT), Berlin, 1984.

KADISZ (POWIEŚĆ), Kraków: Znak, 1987.

SZKICE RODZINNE (OPOWIADANIA), Warszawa: Czytelnik, 1990.

w internecie

Biogram pochodzi z portalu www.culture.pl
DZIEDZICTWO (PROZA), Londyn: Aneks, 1993.

DZIECI SYJONU (PROZA), Warszawa: Karta, 1994.

DROHOBYCZ, DROHOBYCZ (OPOWIADANIA), Warszawa: W.A.B., 1997.

ŻYCIE IDEOLOGICZNE, OSOBISTE, CODZIENNE I ARTYSTYCZNE, Warszawa: Świat Książki, 1998.

OJCZYZNA (OPOWIADANIA), Warszawa: W.A.B., 1999.

MEMORBUCH (POWIEŚĆ), Warszawa: W.A.B., 2000.

SZMUGLERZY (wraz z Janem Kostańskim).


wiersze:

ŚWIĘTO KAMIENI (WIERSZE), Warszawa: PAX, 1964.

ANTYNOSTALGIA (WIERSZE), Londyn: Oficyna Poetów i Malarzy, 1971.

WIERSZE Z AMERYKI (WIERSZE), Londyn: Oficyna Poetów i Malarzy, 1980.

PO ZMARTWYCHWSTANIU (WIERSZE), Londyn: Sowula, 1982.

WŚRÓD NIEOBECNYCH (WIERSZE), Londyn: OpiM, 1983.

POMNIK NAD POTOMAKIEM (WIERSZE), Londyn: OpiM, 1989.

WRÓCIŁEM. WIERSZE Z LAT 1964-1989, Warszawa: PIW, 1991.

RYSUJĘ W PAMIĘCI (WIERSZE), Poznań: a5, 1995.


tłumaczenia:

angielski: CHILD OF THE SHADOWS (ŻYDOWSKA WOJNA), Londyn: Vallentine, Mitchell, 1969; THE VICTORY (ZWYCIĘSTWO), Evanston: Northwestern University Press, 1993; CHILDREN OF ZION (DZIECI SYJONU), Evanston: Northwestern University Press, 1997. DROHOBYCZ, DROHOBYCZ. Penguin USA, 2002.

czeski: ŽIDOVSKA VALKA. VITEZSTVI (ŻYDOWSKA WOJNA I ZWYCIĘSTWO), Prague: Aurora, 1996.

hebrajski: HAMILHAMA HAYEHUDIT (ŻYDOWSKA WOJNA), Tel Aviv: Sifriath Poalim, 1968; YALDEY TSIYON (DZIECI SYJONU), Jerusalem: Yad Vashem, 1995.

holenderski: DE JOODSE OORLOG (ŻYDOWSKA WOJNA), Utrecht: Bruna & Zoon, 1968.

niemiecki: DER JÜDISCHE KRIEG (ŻYDOWSKA WOJNA), Frankfurt a.M.: Suhrkamp, 1972; KINDER ZIONS (DZIECI SYJONU), Leipzig: Reclam, 1995; KALIFORNISCHES KADDISCH (KADISZ), Frankfurt a.M.: Neue Kritik, 1993. DROHOBYCZ, DROHOBYCZ. Zsolnay, 2000.

francuski: CALIFORNIA KADDISH (KADISZ), Paris: Edition Balland, 1991; LA GUERRE DES JUIFS (ŻYDOWSKA WOJNA I ZWYCIĘSTWO), Paris, Edition Balland, 1994.

włoski: LA GUERRA DEGLI EBREI (ŻYDOWSKA WOJNA), Rome: Edizioni E/O, 1992; RITRATTI DI FAMIGLIA (SZKICE RODZINNE), Florence: Giuntina, 1994.

Czy chcesz się wypowiedzieć na temat "Henryk Grynberg " ?
Fabrykanci i przemysłowcy, twórcy biznesu
 - Majer Bersohn
 - Jan Bersohn
 - Mathias Bersohn
 - Jan Bogumił Bloch
 - Natan Glucksberg
 - Leopold Kronenberg
 - Samuel Orgelbrand
 - Maurycy Orgelbrand
 - Rafał Szeroszowski
 - Szmul Zbytkower
Ludzie nauki
 - Maurycy Allerhand
 - Zygmunt Bauman
 - Majer Bałaban
 - Aleksander Hertz
 - Ludwik Hirszfeld
 - Józef Mieses
 - Szymon Rundstein
 - Sara Szenirer
 - Rafał Taubenszlag
 - Rudolf Taubenszlag
Ludzie sztuki i kultury
 - Jankiel Jakub Adler
 - Szmuel Josef Agnon
 - Miriam Akavia
 - Szalom Asz
 - Aleksander Blonder
 - Menachem Goldberg - Borejsza
 - Roman Brandstaetter
 - Jan Brzechwa
 - Róża Etkin
 - Ida Fink
 - Aleksander Ford
 - Ignacy Friedman
 - Adam Furmański
 - Mordechaj Gebirtig
 - Abraham Goldfaden
 - Leopold Gottlieb
 - Henryk Grynberg
 - Icchak Kacenelson
 - Ester Rachel Kamińska
 - Ida Kamińska
 - Abraham Izaak Kamiński
 - Józef Kamiński
 - Mojżesz Kisling
 - Józef Koffler
 - Mela Muter
 - Abraham Neuman
 - Josef Opatoszu
 - Icchak Lejb Perec
 - Josef Perl
 - Jehoszua Perle
 - Bruno Schulz
 - Kalman Segal
 - Zusman Segałowicz
 - Isaac Baszewis Singer
 - Jonasz Stern
 - Anatol Stern
 - Julian Stryjkowski
 - Gela Szeksztajn-Lichtensztajn
 - Henryk Szeryng
 - Władysław Szpilman
 - Artur Szyk
 - Antoni Słonimski
 - Aleksander Tansman
 - Henryk Wars
 - Jakub Wilner
 - Jakub Witkin
 - Józef Wittlin
Między syjonizmem a asymilacją
 - Szymon Aszkenazy
 - Dawid ben Gurion
 - Henryk Rosmarin
 - Jerzy Borejsza
 - Jakub Trockenhaim
Rabini i cadykowie
 - Juda Liw Ben Bekalela
 - Chafec Chaim
 - Mojżesz Isserles
 - Aszer ben Jechiel
 - Icchak ben Meir Lewi
 - Elimelech z Leżajska
 - Mojżesz Majmonides
 - Dow Ber z Międzyrzecza
 - Mojżesz Nachmanides
 - Eliasz ben Salomon
 - Nachman ben Simcha
 - Baal Szem Tow
W czasach Nocy i Mgły
 - Wiktor Alter
 - Władysław Bartoszewski
 - Adam Czerniaków
 - Marek Edelman
 - Paweł Finder
 - Jakub Herman
 - Jan Karski
 - Janusz Korczak
 - Witold Pilecki
 - Emmanuel Ringelblum
 - Chaim Rumkowski
 - Jacek Różański
 - Józef Szajna

60. ROCZNICA OTWARCIA OBOZOWYCH BRAM

KALENDARIUM

ŚLADY I JUDAICA

ORGANIZACJE
    STOWARZYSZENIA
    FUNDACJE

LUDZIE, SYLWETKI,
    BIOGRAFIE

ŻYCIE ŻYDOWSKIE DZISIAJ

ZAGŁADA

KSIĄŻKI

SŁOWNIK

FORUM DYSKUSYJNE

ODNOŚNIKI

REDAKCJA

MAPA

Instytut Adama Mickiewicza, Wiejska 12a, 00-490 Warszawa
tel. (48-22) 44 76 100, fax. (48-22) 44 76 152; www.iam.pl