SERWIS INFORMACYJNY     

LUDZIE SYLWETKI BIOGRAFIE

Ida Kamińska

urodzona w 1899 w Odessie, córka Abrahama Izaaka i Rachel Ester Kamińskich. Zmarła w Nowym Jorku w 1980 r. Znana aktorka i pierwsza kobieta reżyser w okresie międzywojennym w Polsce. Żona Zygmunta Turkowa.

Z teatrem związana od dziecka, karierę zaczynała u boku rodziców. Następnie wraz z Turkowem tworzyła Warszawer Jidiszer Kunst-Teater (WIKT). Teatr ten jednak uległ rozwiązaniu, a trupa występowała na prowincji, później udała się na występy do Belgii, i Francji. W tym czasie Ida Kamińska stanęła na czele teatru Kamińskich jako współwłaścicielka organizując zespół alternatywny (1934-1939) występujący w Warszawie. Była dobrą organizatorką, dzięki niej odbył się m.in. festiwal sztuk J. Gordina.

W 1938 objęła Teatr Nowości w Warszawie podpisując kontrakt na okres 5 lat. Podobnie jak matka, występowała w filmach jidisz.

Po wybuchu II wojny pracowała w Państwowym Teatrze Żydowskim we Lwowie. Jednak już wiosną 1940 roku władze sowieckie "zasugerowały" jej by zrezygnowała ze stanowiska dyrektora. W czerwcu 1941 uciekła na wschód, nie zaprzestała jednak swej działalności: pracowała w teatrze we Frunze (Kirgizja) oraz założyła żydowską grupę teatralną występującą w miastach sowieckiej Azji środkowej.
Po powrocie do Polski w 1947 pracowała w teatrach żydowskich, m.in. w Łodzi i we Wrocławiu. W 1955 objęła kierownictwo Państwowego Teatru Żydowskiego w Warszawie, noszącego imię jej matki. Teatr ten zdobył uznanie i rozgłos dzięki licznym wyjazdom zagranicznym (Francja, Anglia, Belgia Holandia, wsch. Niemcy oraz Ameryka Płn. i Pd). Kamińska zagrała również w kilku filmach. Warto wspomnieć, że w 1967 r była nominowana do Oskara za rolę drugoplanową w czechosłowackim obrazie "Sklep przy głównej ulicy" (który - nota bene - otrzymał Oskara jako najlepszy film obcojęzyczny).

W sierpniu 1968, wobec narastającej antysemickiej polityki ówczesnych władz, artystka wyemigrowała do USA, gdzie ok. 1970 usiłowała założyć Yiddish Theater przy pomocy stowarzyszenia Friends of Ida Kamińska. Wysiłki te nie zostały jednak zwieńczone sukcesem i niespełnione plany stworzenia teatru jidisz w Stanach pozostały tylko rozgoryczeniem, że to co udało się osiągnąć w czasie II wojny w sowieckich republikach, okazało się niemożliwe w wolnym kraju.

W czasie swej kariery Kamińska napisała dwie sztuki, przełożyła na jidisz 58, wyreżyserowała 65 przedstawień i zagrała 124 role. Napisała wspomnienia "My life, my theatre" (Nowy York 1973) przekład polski "Moje życie, mój teatr" Warszawa 1995.
(asw)

Czy chcesz się wypowiedzieć na temat "Ida Kamińska" ?
Fabrykanci i przemysłowcy, twórcy biznesu
 - Majer Bersohn
 - Jan Bersohn
 - Mathias Bersohn
 - Jan Bogumił Bloch
 - Natan Glucksberg
 - Leopold Kronenberg
 - Samuel Orgelbrand
 - Maurycy Orgelbrand
 - Rafał Szeroszowski
 - Szmul Zbytkower
Ludzie nauki
 - Maurycy Allerhand
 - Zygmunt Bauman
 - Majer Bałaban
 - Aleksander Hertz
 - Ludwik Hirszfeld
 - Józef Mieses
 - Szymon Rundstein
 - Sara Szenirer
 - Rafał Taubenszlag
 - Rudolf Taubenszlag
Ludzie sztuki i kultury
 - Jankiel Jakub Adler
 - Szmuel Josef Agnon
 - Miriam Akavia
 - Szalom Asz
 - Aleksander Blonder
 - Menachem Goldberg - Borejsza
 - Roman Brandstaetter
 - Jan Brzechwa
 - Róża Etkin
 - Ida Fink
 - Aleksander Ford
 - Ignacy Friedman
 - Adam Furmański
 - Mordechaj Gebirtig
 - Abraham Goldfaden
 - Leopold Gottlieb
 - Henryk Grynberg
 - Icchak Kacenelson
 - Ester Rachel Kamińska
 - Ida Kamińska
 - Abraham Izaak Kamiński
 - Józef Kamiński
 - Mojżesz Kisling
 - Józef Koffler
 - Mela Muter
 - Abraham Neuman
 - Josef Opatoszu
 - Icchak Lejb Perec
 - Josef Perl
 - Jehoszua Perle
 - Bruno Schulz
 - Kalman Segal
 - Zusman Segałowicz
 - Isaac Baszewis Singer
 - Jonasz Stern
 - Anatol Stern
 - Julian Stryjkowski
 - Gela Szeksztajn-Lichtensztajn
 - Henryk Szeryng
 - Władysław Szpilman
 - Artur Szyk
 - Antoni Słonimski
 - Aleksander Tansman
 - Henryk Wars
 - Jakub Wilner
 - Jakub Witkin
 - Józef Wittlin
Między syjonizmem a asymilacją
 - Szymon Aszkenazy
 - Dawid ben Gurion
 - Henryk Rosmarin
 - Jerzy Borejsza
 - Jakub Trockenhaim
Rabini i cadykowie
 - Juda Liw Ben Bekalela
 - Chafec Chaim
 - Mojżesz Isserles
 - Aszer ben Jechiel
 - Icchak ben Meir Lewi
 - Elimelech z Leżajska
 - Mojżesz Majmonides
 - Dow Ber z Międzyrzecza
 - Mojżesz Nachmanides
 - Eliasz ben Salomon
 - Nachman ben Simcha
 - Baal Szem Tow
W czasach Nocy i Mgły
 - Wiktor Alter
 - Władysław Bartoszewski
 - Adam Czerniaków
 - Marek Edelman
 - Paweł Finder
 - Jakub Herman
 - Jan Karski
 - Janusz Korczak
 - Witold Pilecki
 - Emmanuel Ringelblum
 - Chaim Rumkowski
 - Jacek Różański
 - Józef Szajna

60. ROCZNICA OTWARCIA OBOZOWYCH BRAM

KALENDARIUM

ŚLADY I JUDAICA

ORGANIZACJE
    STOWARZYSZENIA
    FUNDACJE

LUDZIE, SYLWETKI,
    BIOGRAFIE

ŻYCIE ŻYDOWSKIE DZISIAJ

ZAGŁADA

KSIĄŻKI

SŁOWNIK

FORUM DYSKUSYJNE

ODNOŚNIKI

REDAKCJA

MAPA

Instytut Adama Mickiewicza, Wiejska 12a, 00-490 Warszawa
tel. (48-22) 44 76 100, fax. (48-22) 44 76 152; www.iam.pl