Ignacy Friedman
Właściwie: Salomon Izaak Freudman. Urodził się w 1882 w podkrakowskim Podgórzu jako syn skrzypka i klarnecisty orkiestry teatralnej, który początkowo sam uczył go gry.
Następnie chłopiec kształcił się pod kierunkiem profesor Flory Grzywińskiej. Kolejnym etapem były studia w Wiedniu, które rozpoczął w 1900 pod kierunkiem Hugo Riemana i Seweryna Leszetyckiego i Adlera. W 1904 Friedman wystąpił dając pierwszy poważny koncert publiczny i zyskując od razu rozgłos.
W trakcie ponad 40-letniej działalności estradowej Friedman grał we wszystkich prawie krajach europejskich, obu Amerykach, Azji, Afryce, Islandii, Nowej Zelandii i Australii. Dał w życiu ok. 2 800 koncertów. Najbardziej cenił udział w festiwalu urządzonym w Wiedniu (1927) z okazji setnej rocznicy śmierci Bethovena, kiedy wystąpił jako jedyny pianista grając "Koncert G-dur". Pod koniec lat 30. rozważał wycofanie się estrady i objęcie posady w jednym z konserwatoriów amerykańskich - plany te jednak nie doszły do skutku.
|
Jako polski Żyd, z polskim paszportem tułał się po Europie, jednym z ostatnich statków z Marsylii przedostał się do Hiszpanii, gdzie otrzymał zaproszenie do Australii. Wyjeżdżając był przekonany o tym, że wojna już wkrótce się skończy i będzie mógł powrócić jak ze zwykłego tourne. W marcu 1943 dał w Sydney ostatni recital chopinowski. W czasie koncertu zaczął tracić władzę w lewej ręce. Dolegliwości nie ustąpiły, a mistrz nauczył się grać jedną ręką dochodząc to takiej wprawy, że potrafił nią zagrać Etiudę "Rewolucyjną" Chopina. Zmarł w Australii w 1948 w wyniku komplikacji pooperacyjnych. Pozostało po nim stosunkowo dużo nagrań płytowych. Było ich znacznie więcej w archiwach australijskiej rozgłośni, ale zostały bezmyślnie zniszczone w latach 50. Więcej pamiątek zachowało się w Nowej Zelandii.
(asw)
Czy chcesz się wypowiedzieć na temat "Ignacy Friedman" ?
|
|