Jakub Witkin
Pseudonim "Zerubawel"
Ur. w styczniu 1886 w Połtawie na Ukrainie. Dziennikarz, jeden z najpopularniejszych publicystów w jidysz. Był słuchaczem wielu szkół talmudycznych. Pracował jako stolarz i malarz szyldów studiując jednocześnie literaturę hebrajską i rosyjską. Zaliczany jest do współtwórców ruchu poalejsyjonistycznego w Rosji (1904). Uczestniczył w konferencji w Połtawie (1907), był redaktorem nielegalnego wydawnictwa Der Hamer w Wilnie, współpracował z wieloma periodykami, jak np. z Der proletarisze Gedanke, Vorwórts, redagował literackie pismo Die Jugentsimme oraz Das Peisach Blat. Został aresztowany za działalność polityczną i po półtora roku więzienia wyjechał do Lwowa w Galicji, gdzie redagował pismo partyjne Der Jidiszer Arbeter, literackie pismo Jungt. Współpracował też przy redagowaniu pisma będącego organem Poalej Syjon Dus Fraje Wort przeznaczonego dla odbiorców w Rosji.
Od 1910 roku przebywał w Palestynie, gdzie pracował jako członek zespołu redakcyjnego hebrajskojęzycznego czasopisma poalejsyjonistycznego Ha-Achdut, następnie Ben hamizrim. Był sekretarzem Centralnego biura Poalej Syjon. Po wybuchu wojny aresztowany prze władze tureckie i skazany na 15 lat ciężkich robót, w 1915 uciekł do USA, gdzie pracował w redakcji poalejsyjonistycznego pisma Der Jidiszer Kemfer. Po wybuchu rewolucji w Rosji został członkiem Żydowskiej Rady Rządowej na Ukrainie (1918). W latach 1918-35 przebywał w Polsce, gdzie współpracował z robotniczym wydawnictwem Arbeitheim w Warszawie redagując Arbajter Caitung. Był radnym miejskim, organizatorem i przywódcą Poalej Syjon Lewicy, członkiem Rady Żydowskiej Gminy Wyznaniowej w Warszawie (1924-36), aktywnym członkiem stowarzyszenia "Szul un Lebn" i Żydowskiej Organizacji Szkolnej (1925-26). Podczas II Zjazdu Szkolnego w 1925 został powołany do komisji mającej na celu stworzenie Żydowskiego Instytutu Naukowego w Wilnie (JIWO), którego następnie został przewodniczącym.
|
Kandydował do sejmu z listy Żydowskiego Robotniczego Komitetu Wyborczego Poalej Syjon Prawicy w Warszawie i Łodzi (1928) oraz w okręgu Święciańskim (1930). Uczestniczył w kongresach syjonistycznych, min. wiceprzewodniczący Kongresów XXI i XXIII.
Od 1935 roku - w Palestynie, redagował m.in. Naje Welt. By sekretarzem egzekutywy Powszechnej Organizacji Robotników Żydowskich w Ziemi Izraela (Histadrut). W czasie II wojny światowej był członkiem Komitetu Ratunkowego dla żydostwa europejskiego. Od 1948 był członkiem egzekutywy światowej Organizacji Syjonistycznej. Kierował Departamentem Żydostwa śródziemnomorskiego. Działał również aktywnie aby doszło do połączenia palestyńskich partii robotniczych i aby powstała Robotnicza Partia Izraela (MAPAI). Był jednym z założycieli Ligi Przyjaźni Izraelsko-Radzieckiej i redaktorem jej literackiego organu prasowego w języku rosyjskim. Jako działacz Związku Pisarzy Jidyszystycznych w Izraelu dążył do oficjalnego uznania języka żydowskiego w Izraelu. Od 1951 aktywnie działał w Histadrut jako dyrektor Centralnego Archiwum Żydowskiego Ruchu Robotniczego.
Znany był jako znakomity mówca i publicysta, jest autorem licznych prac, m.in. monografii "Ber Borochow, zajn łebn un szafn" (1926), "On onhajob, artykeln, zychrojnes" (1938).
Zmarł w 1967 w Tel Avivie.
(asw)
Czy chcesz się wypowiedzieć na temat "Jakub Witkin" ?
|
|