SERWIS INFORMACYJNY     

LUDZIE SYLWETKI BIOGRAFIE

Leopold Gottlieb

Malarz, grafik, rysownik działający w Krakowie, Paryżu i Wiedniu. Urodził się w 1879, zmarł w 1934.

Najmłodszy brat Maurycego Gottlieba, wybitnego malarza dziewiętnastowiecznego pochodzenia żydowskiego. W latach 1896-1902 kształcił się w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem Jacka Malczewskiego i Teodora Axentowicza. Od 1903 kontynuował naukę w Monachium w pracowni Antona Azbego. W 1904 zamieszkał na stałe w Paryżu. Był inicjatorem powstania w 1905 krakowskiej GRUPY PIĘCIU, w skład której weszli Vlastimil Hofman, Mieczysław Jakimowicz, Jan Rembowski i Witold Wojtkiewicz. Wraz z członkami grupy Gottlieb eksponował swe prace w Krakowie (1905), Lwowie (1906), Wiedniu (1906, 1908), Berlinie (1906) i Warszawie (1907). Ok. 1910 nauczał okresowo malarstwa w szkole Becalel w Jerozolimie. W 1912 odbyła się pierwsza indywidualna prezentacja twórczości artysty w lwowskim Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych. W latach 1917-1919 uczestniczył w wystawach EKSPRESJONISTÓW POLSKICH (FORMISTÓW). W Paryżu związany był ze środowiskiem Montparnasse'u, szczególnie blisko z kręgiem Mojżesza Kislinga, Eugeniusza Zaka i Melanii Mutermilch. Jego sztukę promowali czołowi krytycy, André Salmon i Adolf Basler. Swe prace pokazywał na Salonach paryskich: Jesiennym, Niezależnych, Société Nationale des Beaux Artes i Tuileries. Uczestniczył w wystawach Secesji w Wiedniu. Wziął też udział w ekspozycji sztuki polskiej zorganizowanej w 1912 r. w Galeries Jose Dalmau w Barcelonie.

W okresie I wojny światowej walczył w szeregach Legionów Polskich pod dowództwem Józefa Piłsudskiego. Zajął się wówczas rysunkową dokumentacją codziennego życia współtowarzyszy broni; notował obozowe epizody, szkicował portrety dowódców i żołnierzy. Swe rysunki i litografie zaprezentował na "WYSTAWIE LEGIONÓW POLSKICH" urządzonej w Lublinie w 1917 r. Po zakończeniu działań wojennych początkowo osiedlił się w Polsce, później mieszkał w Wiedniu i Niemczech. W latach 1920-30 był członkiem wiedeńskiego "HAGENBUNDU". W 1926 r. powrócił do Paryża, gdzie wystawiał m.in. w Galerie aux Quatre Chemins (1927), d'Art de Montparnasse (1928), Bonaparte (1930) i Zak (1934). W 1929 i 1930 przyłączył się do ekspozycji STOWARZYSZENIA ARTYSTÓW POLSKICH RYTM.

W początkowym okresie twórczości Gottlieb pozostawał pod silnym wpływem młodopolskiej stylistyki; operował subtelnie modulowaną plamą barwną obwiedzioną miękkim, płynnym konturem. Portretowane osoby, pogrążone w zadumie, obezwładnione dekadencką niemocą, umieszczał w płytkiej, zawężonej przestrzeni obrazowej na neutralnym tle; szczególnego wyrazu nabierały ich wąskie, smukłe dłonie o nerwowym rysunku. Znamienna dla tych wizerunków jest melancholijna aura i pogłębiona charakterystyka psychologiczna modeli (m.in. portrety André Salmona, Julesa Pascina, Diego de Rivery, Stefana Żeromskiego, Jana Kasprowicza).

w internecie

Biogram pochodzi z portalu www.culture.pl
Sylwety ludzkie wpisywał Gottlieb także w dekoracyjne kompozycje wyobrażające opustoszałe miasta i rozległe pejzaże. W 1904 r. wydał w Paryżu wraz z Ludwikiem Cylkowem "Tekę litografii", do której włączył swe kompozycje POGRZEB, WIERZBA NAD WODĄ i WYMARŁE MIASTO ewokujące nostalgiczny nastrój, symbolikę przemijania i śmierci. W dekoracyjnym zharmonizowaniu jednorodnych plam barwnych pobrzmiewa tu echo kompozycji Maurice'a Denis i paryskich nabistów.

W obrazach Gottlieba z lat nastych - często przedstawiających biblijne motywy Đ następuje ograniczenie gamy barwnej do tonów rudawych brązów i zieleni oraz intensyfikacja linearnego rytmu kompozycji, który budują łukowate odcinki linii powtarzające się zarówno w ludzkich postaciach jak i w pejzażu. Rytm ten sprawia, że obrazy zyskują cechy muzyczne, a ewangeliczne wątki przeobrażają się w rytualny obrzęd. Artysta w oryginalny sposób przetwarzał motywy ikonografii chrześcijańskiej, opracowując w wielu wersjach tematy ze Starego i Nowego Testamentu (CHRYSTUS JAKO ŻEBRAK, OSTATNIA WIECZERZA, PIETA). Od lat 20. w malarstwie Gottlieba przeważały wielofiguralne kompozycje przedstawiające sceny pracy i posiłku będące metaforą ludzkiej egzystencji. Ekspresyjnie spłaszczoną przestrzeń obrazową wypełniają tu eteryczne sylwetki ludzkie o przestylizowanych, uwysmuklonych proporcjach, obwiedzione niekiedy czarnym konturem. Symboliczną wymowę tych obrazów intensyfikowała mroczna, zgaszona gama barw. Od 1927 r. Gottlieb radykalnie zawęził kolorystykę do kilku tonów podstawowych, jasnych błękitów, różów i brązów; odcienie masy perłowej wzbogacał akcentami bieli. Artysta zdecydowanie syntetyzował formy odbierając im substancjalność (WIECZERZA RYBAKÓW, 1926; TRZY KOBIETY; ok. 1932; MODLĄCY SIĘ ŻYDZI, 1933; TANIEC, 1934). W latach 30. dekoracyjne walory jego obrazów oparte były na gęstym rytmie kompozycyjnym wyznaczonym przez zjawiskowe, niemal pozbawione fizjonomicznych rysów postacie we wnętrzach. Zarysy form wydobywa tu z białej płaszczyzny tła miękki kontur miejscami zanikający, błękitny, gdzie indziej zielony lub czarny (NARODZINY DZIECKA II, 1930; MLECZARNIA, 1931-33; BIAŁE KOBIETY, 1933).

Irena Kossowska
Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk
grudzień 2001

Czy chcesz się wypowiedzieć na temat "Leopold Gottlieb " ?
Fabrykanci i przemysłowcy, twórcy biznesu
 - Majer Bersohn
 - Jan Bersohn
 - Mathias Bersohn
 - Jan Bogumił Bloch
 - Natan Glucksberg
 - Leopold Kronenberg
 - Samuel Orgelbrand
 - Maurycy Orgelbrand
 - Rafał Szeroszowski
 - Szmul Zbytkower
Ludzie nauki
 - Maurycy Allerhand
 - Zygmunt Bauman
 - Majer Bałaban
 - Aleksander Hertz
 - Ludwik Hirszfeld
 - Józef Mieses
 - Szymon Rundstein
 - Sara Szenirer
 - Rafał Taubenszlag
 - Rudolf Taubenszlag
Ludzie sztuki i kultury
 - Jankiel Jakub Adler
 - Szmuel Josef Agnon
 - Miriam Akavia
 - Szalom Asz
 - Aleksander Blonder
 - Menachem Goldberg - Borejsza
 - Roman Brandstaetter
 - Jan Brzechwa
 - Róża Etkin
 - Ida Fink
 - Aleksander Ford
 - Ignacy Friedman
 - Adam Furmański
 - Mordechaj Gebirtig
 - Abraham Goldfaden
 - Leopold Gottlieb
 - Henryk Grynberg
 - Icchak Kacenelson
 - Ester Rachel Kamińska
 - Ida Kamińska
 - Abraham Izaak Kamiński
 - Józef Kamiński
 - Mojżesz Kisling
 - Józef Koffler
 - Mela Muter
 - Abraham Neuman
 - Josef Opatoszu
 - Icchak Lejb Perec
 - Josef Perl
 - Jehoszua Perle
 - Bruno Schulz
 - Kalman Segal
 - Zusman Segałowicz
 - Isaac Baszewis Singer
 - Jonasz Stern
 - Anatol Stern
 - Julian Stryjkowski
 - Gela Szeksztajn-Lichtensztajn
 - Henryk Szeryng
 - Władysław Szpilman
 - Artur Szyk
 - Antoni Słonimski
 - Aleksander Tansman
 - Henryk Wars
 - Jakub Wilner
 - Jakub Witkin
 - Józef Wittlin
Między syjonizmem a asymilacją
 - Szymon Aszkenazy
 - Dawid ben Gurion
 - Henryk Rosmarin
 - Jerzy Borejsza
 - Jakub Trockenhaim
Rabini i cadykowie
 - Juda Liw Ben Bekalela
 - Chafec Chaim
 - Mojżesz Isserles
 - Aszer ben Jechiel
 - Icchak ben Meir Lewi
 - Elimelech z Leżajska
 - Mojżesz Majmonides
 - Dow Ber z Międzyrzecza
 - Mojżesz Nachmanides
 - Eliasz ben Salomon
 - Nachman ben Simcha
 - Baal Szem Tow
W czasach Nocy i Mgły
 - Wiktor Alter
 - Władysław Bartoszewski
 - Adam Czerniaków
 - Marek Edelman
 - Paweł Finder
 - Jakub Herman
 - Jan Karski
 - Janusz Korczak
 - Witold Pilecki
 - Emmanuel Ringelblum
 - Chaim Rumkowski
 - Jacek Różański
 - Józef Szajna

60. ROCZNICA OTWARCIA OBOZOWYCH BRAM

KALENDARIUM

ŚLADY I JUDAICA

ORGANIZACJE
    STOWARZYSZENIA
    FUNDACJE

LUDZIE, SYLWETKI,
    BIOGRAFIE

ŻYCIE ŻYDOWSKIE DZISIAJ

ZAGŁADA

KSIĄŻKI

SŁOWNIK

FORUM DYSKUSYJNE

ODNOŚNIKI

REDAKCJA

MAPA

Instytut Adama Mickiewicza, Wiejska 12a, 00-490 Warszawa
tel. (48-22) 44 76 100, fax. (48-22) 44 76 152; www.iam.pl