Menachem Goldberg - Borejsza
Ur. W 1888 w Brześciu Litewskim, zmarł na raka w 1949 w Nowym Jorku.
Poeta i dziennikarz piszący w jidysz. Syn Arona Goldberga i Fejgi, brat Beniamina, Israela, Abrahama, Lejba i Sary. Beniamin wyemigrował do Stanów, gdzie zajmował się handlem, Israel i Abracham żyli w Warszawie, Lejb udał się do Rosji, gdzie związał się z komunistami. Sara zmarła w dzieciństwie.
Najbliższe związki łączyły go z Abrahamem i jego synami, zwłaszcza z Jerzym Borejszą, z którym spotkał się kilkakrotnie w USA ułatwiając mu kontakty z powojenną emigracją. W najgorszych stosunkach pozostawał z Lejbem, który jako komunista przebywający na stałe w ZSRR wyparł się na łamach prasy radzieckiej wszelkich związków z przebywającym w Nowym Jorku Menachemem, w momencie, kiedy ten zerwał wszelkie związki z ruchem komunistycznym - na znak protestu wobec negatywnego stanowiska komunistów w kwestii palestyńskiej.
|
Menachem był nauczycielem języka hebrajskiego, w 1905 przeniósł się do Warszawy, gdzie żyli jego dwaj starsi bracia. Pierwsze utwory podpisywał nazwiskiem Goldberg, później używał nazwiska matki - Borejsza. To posługiwanie się dwoma nazwiskami nie było niczym nowym w tej rodzinie, a wywodziło się z czasów zaboru rosyjskiego. W ten sposób starano się chronić synów przed zabraniem do carskiej armii. Menachem próbował pisać po rosyjsku, ale za namową I. L. Pereca zaczął pisać w jidysz. Debiutował w 1907 r.
Wśród jego utworów na uwagę zasługują poemat "Pojłn" (jid. "Polska") 1914; "Zajnwł rimer" (jid. "Zajnweł rymarz") 1923; "Der Gejer" (jid. "Wędrowiec") 1943 - opisujący losy Noacha będącego żydowskim odpowiednikiem Fausta; "Mojsze" (jid. "Mojżesz") 1950 - stanowiący podsumowanie przemyśleń autora. W jego twórczości charakterystyczny jest styl melancholijnej refleksji czerpiącej inspirację z filozofii i tradycji żydowskiej.
Publikował również w żydowskiej prasie warszawskiej w "Hajncie" i "Jidisze Wochnbłat" ("Tygodnik Żydowski"). W 1914 wyjechał do Szwajcarii, następnie do USA. W Nowym Jorku związał się z "Di Junge" (jid. "Młodzi").
Pisywał do dzienników ukazujących się w jidysz "Der Tog", "Fraje Arbeiter Sztyme" ("Wolny Głos Robotniczy"), "Frajhajt" ("Wolność"), "Di Woch" ("Tydzień") oraz tygodnikami wydawanymi w języku angielskim. Prowadził również działalność społeczną będąc aktywnym członkiem Jointu i Amerykańskiego Kongresu Żydów.
(asw)
Czy chcesz się wypowiedzieć na temat "Menachem Goldberg - Borejsza" ?
|
|