SERWIS INFORMACYJNY     

SŁOWNIK

Sukot

Po zakończeniu święta Jom Kipur rozpoczyna się gromadzenie materiałów na budowę suki czyli szałasu, w którym obchodzi się siedmiodniowe święto Sukot. W Polsce okres ten nazywany jest świętem Kuczek, a jego nazwa pochodzi od staropolskiego słowa kucza, oznaczającego szałas. Sukot nosi również nazwę święta Szałasów, lub Namiotów. Jest to jedno z trzech świąt pielgrzymich (szalosz regalim), w trakcie których w czasach biblijnych należało udać się z pielgrzymką do świątyni w Jerozolimie, aby złożyć ofiary z płodów rolnych.

Obchodzi się je przez siedem dni, od 15 do 21 dnia miesiąca tiszri na pamiątkę wyjścia Żydów z Egiptu i ich czterdziestoletniej wędrówki przez pustynię.

Nakaz obchodzenia tego święta znajduje się w Biblii, (Kpł. 23: Powiedz synom izraelskim tak: Piętnastego dnia tego samego siódmego miesiąca będzie przez siedem dni święto Szałasów dla Pana. rdz 34; Będziecie mieszkać w szałasach przez siedem dni. Wszyscy krajowcy w Izraelu mieszkać będą w szałasach. Aby wiedziały wasze przyszłe pokolenia, że w szałasach kazałem mieszkać synom izraelskim, gdy wyprowadziłem ich z ziemi egipskiej. rdz 42-43:).

Oprócz obecnej w obrzędach symboliki związanej z exodusem, Sukot to także święto plonów jesiennych. Obecne jest również tłumaczenie tego święta jako czasu całkowitego oderwania się od problemów codzienności, cywilizacji i powrót do warunków pozwalających na "dotknięcie ziemi stopą i ujrzenie gwiazd nad głową", co pozwala duchowo zbliżyć wiernych do obecności Boga w swoim życiu.
Temu ma służyć przeniesienie się na tydzień do wybudowanego pod gołym niebem szałasu. Szałas ten, czyli suka jest budynkiem skonstruowanym z desek, lub rozpiętych na deskach płócien, krytym gałęziami z liśćmi tak, aby do środka przenikało światło słońca, a w nocy widać było gwiazdy. Wnętrze suki jest bogato zdobione girlandami z kwiatów i gałęzi, owocami, kiśćmi jarzębin, kwiatami, a także kobiercami i malowidłami. Budowano je na podwórkach, w ogrodach, choć niektórzy projektując dom, stosowali konstrukcje pozwalające unieść fragment więćby dachu tak, że umożliwiało to urządzenie suki na strychu domostwa. W tak przygotowanym szałasie należy zjeść przynajmniej jeden posiłek dziennie, na który zaprasza się zarówno przyjaciół, jak i osoby ubogie, bezdomne i samotne. Mistycznymi gośćmi w Suce są uszpizin, kolejno pojawiający się biblijni ojcowie i władcy: Abraham, Izaak, Jakub, Józef, Mojżesz, Aaron, Dawid.

W tym okresie tradycyjnie podaje się potrawy słodkie, soczyste oraz faszerowane - pierogi, gołąbki, nadziewaną rybę i wszelkie słodkie wypieki, ciasta i cukierki.

Święto Sukot ma również odrębne obrzędy w celebracji nabożeństw. Przy odmawianiu halelu czyli psalmów od 113 do 118 chwalących Boga, przypominających wyjście z Egiptu i wyrażających wiarę w zbawienie, potrząsa się arba minim, "czterema gatunkami". Jest to wiązka złożona z liści palmowych (lulaw), gałązki wierzby (arawa) i mirtu (hadas) oraz etrogu, owocu z gatunku cytryn. Symbolizują różne typy Żydów, składające się na społeczność. Palma daje słodkie owoce, lecz nie ma aromatu - jest znakiem tych, którzy studiują Torę, lecz nie wypełniają przykazań; wierzba nie ma ani aromatu, ani owoców, symbolizuje ludzi którzy utracili wiarę; mirt ma miły zapach, lecz nie owocuje - to prostaczkowie przestrzegający prawa choć nie są uczeni, natomiast etrog - aromatyczny, soczysty owoc jest symbolem ludzkiej doskonałości. Wiązka czterech gatunków obrazuje także ludzki kręgosłup, który musi zginać się przed Bogiem. W trakcie ceremonii macha się nim na wszystkie strony świata, a także w górę i w dół, co oddawaje przekonanie o wszechobecności Najwyższego.
W liturgii siódmego dnia w Hoszana Raba (hebr. Zbaw nas, prosimy) siedmiokrotnie okrąża się synagogę z lulawem w ręce. Podczas radosnego korowodu, połączonego z tańcem i śpiewem, po każdym okrążeniu wokół bimy odnosi się jeden zwój Tory spowrotem do aron ha kodesz. Pod koniec uroczystości uderza się lulawem o podłogę tak długo, aż opadną z niego wszystkie liście. To "młócenie liści" ma zarówno sprowadzać deszcz, czyli być zapowiedzią dobrych urodzajów w przyszłym roku, jak też symbolizuje całkowite oczyszczenie się z grzechów, które opadły z człowieka, jak liście z gałązek.

W diasporze do siedmiu dni świąt dodano ósmy - szmini aceret (ósmy dzień zgromadzenia, który jest podsumowaniem całego okresu wielkich świąt jesiennych - od pokutnego Rosz ha-Szana, poprzez Jom Kipur do Sukot. W synagogach odmawia się modlitwę o deszcz oraz Izkor, modlitwę za zmarłych. Podstawowym obrzędem tego dnia jest Simchat Tora, (hebr. Radość Tory) - ceremonia związana z zakończeniem rocznego cyklu czytania Tory. Przed rozpoczęciem modłów wynosi się rodały na bimę, w aron ha-kodesz ustawia się zapalone świece jako dowód wiecznej obecności Boga. Mężczyźni obnoszą zwoje wokół synagogi, dzieci wymachują kolorowymi, papierowymi chorągiewkami, na szczycie których zatknięte jest jabłko ze świeczką. Ceremonia ta trwa wiele godzin, a po sijum (zakończeniu) zaprasza się wszystkich wiernych na poczęstunek.

Zgodnie z tradycją, we współczesnej Polsce obchodzi się Sukot bardzo uroczyście. I chociaż nie stawia się już szałasów indywidualnie, dla każdej rodziny, to co roku w pobliżu synagogi stawia się wspólnie obszerną sukę, gdzie świętuje całe zgromadzenie. Jest to okazja do wspólnych modlitw i śpiewów, a także spotkania towarzyskiego, na które kobiety przynoszą przygotowany przez siebie poczęstunek.

(kw)

Zapraszamy do dyskusji na temat "Sukot"

GMINA ŻYDOWSKA NA WYBRZEŻU

KALENDARIUM

ŚLADY I JUDAICA

ORGANIZACJE
    STOWARZYSZENIA
    FUNDACJE

LUDZIE, SYLWETKI,
    BIOGRAFIE

ŻYCIE ŻYDOWSKIE DZISIAJ

ZAGŁADA

KSIĄŻKI

SŁOWNIK

FORUM DYSKUSYJNE

ODNOŚNIKI

REDAKCJA

MAPA

Instytut Adama Mickiewicza, Wiejska 12a, 00-490 Warszawa
tel. (48-22) 44 76 100, fax. (48-22) 44 76 152; www.iam.pl